Ośrodek Dawców Szpiku

Kto może oddać szpik

O nas

Kontakt

Kto może oddać szpik

Potencjalnym Niespokrewnionym Dawcą Szpiku może zostać każda zdrowa osoba w wieku od 18 do 50 roku życia (ze względu na możliwy długi czas oczekiwania na biorcę do rejestru przyjmujemy osoby w wieku do 48 lat).

Osoba, która chciałaby wpisać się do Rejestru i zostać dawcą macierzystych komórek krwiotwórczych powinna:

podjąć świadomą, dobrowolną i odpowiedzialną decyzję, tak aby nie zmieniać tej decyzji w przypadku znalezienia biorcy;
zgłosić się do siedziby Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Katowicach, do Oddziałów Terenowych lub do ambulansu, bądź miejsca, gdzie przeprowadzana jest akcja honorowego oddawania krwi;
wypełnić pisemną deklarację potwierdzającą wolę zostania dawcą szpiku;
wypełnić ankietę dotyczącą stanu zdrowia.

Poltransplant przesyła pod wskazany w deklaracji adres potwierdzenie wpisania do Rejestru Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej.

Ważne! Trzeba pamiętać o konieczności jak najszybszego powiadomienia ośrodka dawców szpiku o zmianie adresu, nazwiska, istotnej zmianie stanu zdrowia, itp. Potencjalny dawca ma prawo zmienić własne wcześniejsze decyzje dotyczące oddania macierzystych komórek krwiotwórczych, o czym powinien niezwłocznie powiadomić Rejestr.

Należy jednak pamiętać, że taka zmiana decyzji już po przygotowaniu chorego do przeszczepu stanowi poważne zagrożenie dla jego życia.

Oddawanie szpiku wykluczają:

choroby serca, nadciśnienie nieustabilizowane,
hemofilia i inne choroby krwi,
epilepsja i inne choroby neurologiczne,
anemia,
choroby nerek i układu moczowego,
kiła,
gruźlica,
choroby autoimmunologiczne,
choroba Creutzfelda - Jakoba u dawcy lub w rodzinie,
choroby nowotworowe,
cukrzyca,
aktywna astma,
łuszczyca,
przechorowanie wirusowego zapalenia wątroby ( typu B i C),
nosicielstwo wirusów HBV, HCV, CMV, HIV,
czasowo – na okres 6 miesięcy dyskwalifikują: zabiegi operacyjne, badania endoskopowe, tatuaże, przekłucia uszu lub innych części ciała,
okres ciąży, przebyta ciąża i czas karmienia piersią (na ok. 1,5 roku),
waga ciała poniżej 50 kg.

Należy jednak pamiętać, że zawsze decyzję o kwalifikacji podejmuje lekarz.

Wstępna kwalifikacja odbywa się przy zgłoszeniu do rejestru, a ponowna przy ewentualnym dawstwie.
Podczas wstępnej kwalifikacji lekarskiej - pobiera się od kandydata na dawcę 5 ml krwi z żyły łokciowej, celem oznaczenia antygenów HLA kl. I i kl. II .
W wyjątkowych przypadkach, dawca może zostać poproszony o ponowne oddanie macierzystych komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej lub szpiku w niedługim czasie od pierwszego oddania, jeżeli wyniki pierwszego przeszczepienia nie są pozytywne. Może też być poproszony o oddanie dla pacjenta limfocytów lub krwinek płytkowych.

Oddawanie macierzystych komórek krwiotwórczych z krwi obwodowej i ze szpiku (dobrowolne, bezpłatne i anonimowe) jest bezpieczne, powikłania zdarzają się sporadycznie i nie stanowią zagrożenia dla życia dawcy. Wszystkie zabiegi związane z pobieraniem macierzystych komórek krwiotwórczych odbywają się w warunkach jałowych, sprzętem jednorazowym, wykluczającym jakiekolwiek ryzyko zakażenia. Wykonywane są w szpitalach klinicznych mających długoletnie doświadczenie.

Dawca i biorca co najmniej przez rok pozostają sobie nieznani. Po tym czasie, na życzenie obu stron może dojść do ujawnienia ich danych, a tym samym do spotkania w obecności rejestru reprezentującego dawcę i ośrodka reprezentującego biorcę. Niezdolność do pracy spowodowana poddaniu się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów dla dawców komórek oraz zabiegowi pobrania od nich komórek krwiotwórczych jest refundowane w 100% (tzn. zwolnienie lekarskie jest 100% płatne).

Uprawnienia i przywileje dawcy przeszczepu:
Dawcy szpiku przysługuje tytuł Dawca Przeszczepu.
Dawcy Przeszczepu, który oddał szpik więcej niż jeden raz przysługuje tytuł Zasłużony Dawca Przeszczepu.
Odznakę i legitymację potwierdzającą posiadanie tytułu Dawcy Przeszczepu wydaje ośrodek pobierający, a Zasłużonego Dawcy Przeszczepu - Minister Zdrowia na wniosek Centrum do Spraw Transplantacji „Poltransplant”.
Dawcy Przeszczepu i Zasłużonemu Dawcy Przeszczepu przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejką z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej.
Zasłużony Dawca Przeszczepu, w razie potrzeby, ma prawo do bezpłatnych leków – preparatów żelaza, kwasu foliowego i określonych witamin.

Podstawy Prawne Transplantacji

Dyrektywy Wspólnoty Europejskiej (2004/23; 2006/17; 2006/88 ; 2010/45/UE), Ustawy i rozporządzenia – na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej:

Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów z dnia 1 lipca 2005 roku.
Rozporządzenie MZ z dnia 25 kwietnia 2006 w sprawie wymagań dla kandydata na dawcę komórek, tkanek lub narządu.
Rozporządzenie MZ z dnia 25 kwietnia 2006 w sprawie rodzaju i zakresu badań żywych dawców narządu w ramach monitorowania ich stanu zdrowia.
Rozporządzenie MZ z dnia 12 marca 2010 w sprawie ośrodków dawców szpiku.
Zarządzenie MZ z dnia 2 lipca 2010 w sprawie Centrum Organizacyjno- Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji „Poltransplant”.
Rozporządzenie MZ z dnia 29 sierpnia 2008 w sprawie odznak „Dawca Przeszczepu” i „Zasłużony Dawca Przeszczepu”.


Program polityki zdrowotnej "Zapewnienie samowystarczalności Rzeczypospolitej Polskiej w krew i jej składniki na lata 2015-2020" finansowany przez ministra zdrowia.